چگونه سطح پلاکت خون را بالا ببریم؟

پلاکت خون چیست؟

می‌دانیم که یکی از  مهم‌ترین اجزای بدن ما، خون جاری در رگ‌هایمان می‌باشد. حال لازم است بدانیم که پلاکت موجود در خون نیز یکی از حیاتی‌ترین اجزای تشکیل دهنده خون بدن می‌باشد. پلاکت‌ها، سلول‌هایی هستند که در خون بدن‌مان وجود دارند. پلاکت‌ که با نام‌ ترومبوسیت نیز شناخته می‌شود، سلول‌هایی کروی شکل هستند که از تقسیم سیتوپلاسمِ سلول‌های بزرگتری به نام مگا کاریوسیت متولد می‌شوند. فرآیند تقسیم سلولی آنها در مغز استخوان شکل می‌گیرد. پلاکت، نقش مهم و حیاتی در بدن ایفا می‌کند. وظیفه اصلی پلاکت خون، جلوگیری از خون‌ریزی در بدن و لخته کردن خون می‌باشد. وقتی فردی دچار سانحه می‌شود و دچار خون‌ریزی می‌گردد، پلاکت‌ها با تشکیل لخته خون مانع از دست رفتن خون بدن شده و فرد را از مرگ نجات می‌دهد.

علت پائین بودن پلاکت خون

خون بدن در مواجه شدن با بیماری‌های مختلف و نداشتن رژیم غذایی مناسب، با کمبود پلاکت روبرو می‌شود. سرطان، کم‌خونی، انواع بیماری‌های عفونی، مشروبات الکلی، تماس بدن با مواد شیمیایی و سمی، کمبود آهن، شیمی درمانی، کمبود ویتامین ب۱۲ در بدن، از جمله مواردی هستند که باعث کاهش پلاکت خون در بدن می‌شوند. در اصطلاح پزشکی، به کاهش سطح پلاکت خون در بدن، ترومبوسیتوپنی گفته می‌شود. بر اثر این عارضه، وقتی قسمتی از بدن دچار بردیگی جراحت می‌شود، خون‌ریزی ناشی از آن بند نمی‌آید و موجب از دست رفتن مقادیر زیاد خون از بدن و به دنبال آن، ایجاد بیماری‌ها و ضعف‌های دیگری در فرد مبتلا می‌شود.

علائم پائین بودن پلاکت خون

پائین بودن پلاکت خون که ناشی از عوامل مختلفی می‌باشد، با علائم زیر قابل شناسایی می‌باشد:

• کبودی‌هایی روی بدن به رنگ‌های قرمز، بنفش یا قهوه‌ای.
• خون‌ریزی شدید ناشی از جراحات و بریدگی‌ها که تا مدت طولانی بند نیایند.
• بوجود آمدن لکه‌هایی شبیه جوش در نقاط مختلف بدن.
• خون‌دماغ شدن و خون‌ریزی از لثه‌ها.
• خون‌ریزی شدید زنان در دوران قائدگی.
• خون‌ریزی از مقعد و وجود خون در ادرار یا مدفوع.
• در موارد حادتر، خون‌ریزی داخلی.

سطح نرمال پلاکت خون

تعداد پلاکت‌های موجود در بدن فردی که میزان طبیعی آن را داراست، چیزی حدود 150.000 تا 450.000 در هر میکرو میلی‌لیتر از حجم خون می‌باشد. اگر تعداد پلاکت‌های خون بالاتر از حد طبیعی باشد، فرد مبتلا به بیماری ترومبوسیتوز می‌باشد. و تعداد پلاکت‌های کمتر از حد نرمال را ترومبوسیتوپنی می‌نامند. پلاکت خون بالا، موجب بروز لخته‌های خون در رگ‌ها شده و احتمال سکته‌های قلبی را افزایش می‌دهد. پلاکت خون پائین در بدن، باعث بروز عوارضی از جمله خون‌ریزی‌های شدید، خون‌ریزی داخلی و عدم بند آمدن خون هنگام بریدگی‌ها و سوانحه می‌شود.

برای افزایش پلاکت خون چه بخوریم

اگر با کمبود شدید پلاکت خون در بدن مواجه هستید، بهتر است برای درمان آن به پزشک متخصص مراجعه کنید. استفاده از برخی از گیاهان داروئی در درمان کمبودهای سطحی پلاکت خون، می‌تواند تا حد زیادی در جبران فقر و رساندن میزان آن به حد طبیعی مفید عمل کند.

در ادامه با برخی از تاثیر گذار ترین گیاهانی که برای جبران کمبود پلاکت خون آشنا خواهیم شد.

• جوانه گندم: جوانه گندم به این دلیل که سرشار از کلروفیل می‌باشد، به افزایش میزان گلبول‌های سفید و قرمز خون و همچنین بالا رفتن سطح پلاکت خون کمک می‌کند. از جوانه گندم می‌توان در تهیه سالادها استفاده کرد. همچنین مصرف روزانه یک لیوان آب جوانه گندم نیز توصیه می‌گردد.

• روغن کتان خالص: این روغن که از دانه‌های گیاه کتان به عمل می‌آید و منبع غنی از امگا ۳ می‌باشد. یکی از دلایل بروز ترومبوسیتوپنی، ضعف سیستم ایمنی بدن و حمله اشتباهی آن به ارگان‌های خودی می‌باشد که در نهایت منجر به از دست رفتن پلاکت‌ها می‌شود. مصرف روغن کتان به همراه روغن ماهی، موجب تقویت قوای ایمنی بدن و افزایش سطح پلاکت‌ها و حفظ آنها می‌گردد.

• پاپایا: این گیاه، بومی مناطق گرمسیری می‌باشد. مصرف پاپایا در درمان بیماری‌های ناشی از کمبود پلاکت مفید است. علاوه بر میوه آن، استفاده از آب میوه پاپایا و هم‌چنین کوبیدن برگ‌ها و مصرف آن، در افزایش سطح پلاکت موثر است.

• روغن کنجد خالص: استفاده از روغن کنجدخالص در سالادها و یا برای پخت‌وپز، به علت خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد، در افزایش تعداد پلاکت‌ها و هم‌چنین آسیب‌های ناشی از عوامل محیطی مفید است.تاکید ما روی خالص بودن روغن کنجد است متاسفانه انواع روغن کنجدهای تقلبی در بازار وجود دارند که میتوانند اثرات منفی بر سلامتی شما داشته باشند .از مصرف روغن کنجدهای تقلبی و ارزان خودداری کنید.

• خوراکی‌های غنی از آهن: مواد غذایی سرشار از آهن نظیر عدس، تخمه کدو، انار و سبزی‌های برگ‌دار در جبران کمبود پلاکت خون موثرند.

• جوانه شبدر: مصرف جوانه شبدر در رژیم غذایی روزانه نیز از موارد موثر در افزایش پلاکت خون است.

• آب آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا یک تصفیه کننده بی‌نظیر خون می‌باشد که در زدودن عفونت‌های بدن و محافظت از سلول‌های پلاکت نقش مهمی دارد.

• اسفناج: یک منبع غنی از آهن و ویتامین K. افرادی که مبتلا به کمبود پلاکت می‌باشند، با افزودن اسفناج به برنامه غذایی خود، می‌توانند تا حد زیادی از بروز علائم کاهش پلاکت در بدن و بیماری‌های آن در امان باشند.

تهیه شده در محلی فود

نویسنده :سروش سلیم پور